శంబూకుడు

 

చూర్ణం--తూర్ణం

https://ajaraamarasukthi.blogspot.com/2024/09/blog-post.html

ఇది ఒక చాటువు. కాళీదాసు కాలముదా కాదా అన్న తర్కము లేకుండా చది ఆనందించవచ్చు. ఆ కాలములో కార్ష పణాలు వుండియుండ వచ్చు గానీ అణాలు వుండియుండవేమొ అని నా అనుమానము.

ఆ కాలము తాబూల సేవనము తప్పనిసరి. ఎందుకంటే తాంబూలము ఆరోగ్యప్రదము. గుట్క, జరదా, తంబాకు తాంబూలము కాదు సుమా! ఒక రోజు సాయంకాలము బజారులో నడుస్తూవుంటే మహకవి పండితులైన దండి కాళిదాసులకు ఒక తాంబూలము కొట్టులోని బహుశ యజమానురాలేమో, బహు సుందరముగా కనిపించింది. అంతే ఇద్దరూ ఆ కొట్టు వద్దకువేళ్ళినారు.

దండి ఆ అందమైన అమ్మాయిని కాళిదాసుకన్నా ముందు పలుకరించవలెనను ఉద్దేస్యముతో ఆశువుగా ఒక శ్లోకములోని

మొదటి పాదము ఈ విధముగా చెప్పినాడు.

"తూర్ణమానీయతాం చూర్ణం పూర్ణ చంద్రనిభాననే"

(ఓ పూర్ణ చంద్రుడిలాంటి ముఖం గల చిన్నదానా! త్వరగా సున్నం ఇప్పించు అని, ఇందొలో మనము గమనించితే మూడు 'ణా లు వస్తాయి. పలుకునపుడు మనము 'ణ" ను 'అణా గా పలుకుతాము.).

వెంటనే కాళిదాసు

"పర్ణాని స్వర్ణ వర్ణాని కర్ణాంత కీర్ణ లోచనే"

(చెవుల వరకు వ్యాపించిన విశాలు నేత్రాలు గల దానా! బంగారు వన్నెగల తమలపాకులు కూడా ఇప్పించు,

అని అన్నాడు. ఇందులో 5 'ణా' లు వస్తాయి )

ఆమె ముందుగా కాళిదాసుకు తమలపాకులు సున్నము ఇచ్చి తరువాత దండికి సున్నమిచ్చింది . ఆకాలములో సంస్కృతము రానివారు చమత్కారము లేనివారు పగటి పూట కనిపించరు. అంటే రాత్రి పూట ఎటూ కనిపించరుగదా అని నా వుద్దేశ్యము. , తర్వాత దండికి సున్నం ఇచ్చిందట.

"ముందుగా నేనడిగితే ఆయనకు  ముందు ఇచ్చినావెందుకు "

అని అడిఅడిగినాడు దండి ఆవేశముగా

దానికి ఆమె

"మీరిద్దరూ మహాకవులు, చమత్కారులు. మీలో ఎవరు గొప్పో చెప్పే స్థాయి నాకు లేదు.

ముందు మీరు 3 "ణ" లు వచ్చేలా మొదటి పాదము చెప్పినారు .

కానీ ఆయన చెప్పిన రెండవ పాదములో 5 'ణా లు వున్నాయి. ఎంతయినా వ్యాపారినిగదా! లాభసాటి బేరానికే పెద్దపీట వేసినాను. "అని చమత్కరించింది  ఆ అమ్మాయి.

మా కాలములో అణాలు బేడలు పావులాలు  వుండేవి.

ఇక్కడ అర్థము చేసుకోవలసినది కవుల చమత్కారముకాదు వారి చమత్కారాన్ని అర్థము చేసుకొని తిరిగీ ఆ అమ్మాయి పెద్దలకు నొప్పి కలగకుండా చమత్కరించడము. అందుకే పెద్దలు 'చెప్పుట కంటే స్పందించుట చాలా ముఖ్య"'మన్నారు.

స్వస్తి. .